Devire w Polsce
Devire w Niemczech
Devire w Czechach
Devire w Portugalii
Aż 26% profesjonalistów w Polsce doświadcza bardzo wysokiego poziomu stresu i jest narażonych na wypalenie zawodowe¹. Prowadzi ono do większego poziomu absencji oraz rotacji i kosztuje pracodawców aż 20 miliardów euro rocznie. Zapobieganie wypaleniu zawodowemu powinno więc stanowić jedno z kluczowych działań zespołów HR. Poznaj 7 sprawdzonych wskazówek, dzięki którym dowiesz się, jak skutecznie zapobiegać temu zjawisku.
Czym jest wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe jest klasyfikowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako syndrom wywoływany przez przewlekły stres w miejscu pracy lub nadmierny czas pracy². To stan fizycznego lub psychicznego wyczerpania, którym nie udało się skutecznie zarządzić. Charakteryzuje się uczuciem wyczerpania, zwiększonego dystansu psychicznego do pracy oraz poczuciem nieskuteczności i braku osiągnięć.
Spodobał ci się artykuł “Jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu w firmie? 7 wskazówek dla działów HR“ Sprawdź następujące publikacje:
Jakie są przyczyny wypalenia zawodowego?
Do najczęstszych czynników prowadzących do wypalenia zawodowego należą:
- nadmiar obowiązków w pracy,
- zbyt niskie wynagrodzenie,
- brak wsparcia i uznania w pracy,
- konflikty w zespole,
- zbyt duża presja,
- brak równowagi między pracą a życiem osobistym.
Potwierdza to m.in. raport Deloitte³, w którym pracownicy jako główne powody prowadzące do wypalenia wskazują brak wsparcia lub uznania ze strony managerów (31%), nierealne terminy lub oczekiwania (30%) oraz ciągła konieczność pracy przez długie godziny lub w weekendy (29%).
Długotrwałe narażenie na te czynniki prowadzi do poczucia bezradności, wyczerpania i mniejszej produktywności, a w konsekwencji do częstych nieobecności w pracy i większej podatności na choroby.
Do czego prowadzi wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne nie tylko pracowników, ale również całych organizacji. Jest jednym z głównych powodów odchodzenia z firm.
Pracownicy stają się bowiem niezadowoleni ze swojej pracy, ponieważ czują się przepracowani i niedoceniani. Prowadzi to do spadku ich wydajności, produktywności i kreatywności. Wypaleni pracownicy są również mniej zaangażowani w swoje obowiązki.
Według Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia⁴, stres w miejscu pracy kosztuje pracodawców ponad 20 miliardów euro rocznie. Na tę kwotę składają się koszty opieki zdrowotnej i absencji w pracy.
Jak HR może zapobiegać wypaleniu zawodowemu?
Jednym z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania wypaleniu zawodowemu jest tworzenie sprzyjającego środowiska pracy, otwartego na komunikację i współpracę. Zespoły HR powinny koncentrować się na działaniach wspierających dobre samopoczucie pracowników i zwiększających ich zaangażowanie, takich jak:
1. Szkolenie managerów
Managerowie odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu wypaleniu zawodowemu. Odpowiadają nie tylko za nadzór projektów, ale kontrolują również organizację pracy zespołu, jego dobrostan oraz ścieżki kariery wszystkich pracowników. Powinni zatem optymalnie dostosowywać obciążenie pracą, stawiać realistyczne oczekiwania, zapewniać pełne wsparcie swoim zespołom oraz monitorować produktywność pracowników. Spadek wydajności może być bowiem pierwszą oznaką wypalenia zawodowego.
W procesie tym managerowie powinni mieć pełne wsparcie zespołów HR, które mogą m.in. prowadzić lub organizować szkolenia dotyczące sposobów utrzymania zaangażowania i motywacji pracowników.
2. Jasne oczekiwania i dokładny zakres obowiązków
Warto się upewnić, że pracownicy wiedzą, czego od nich oczekujemy. Jeśli są świadomi swoich obowiązków, czują się komfortowo w swojej pracy i są w stanie skoncentrować się na konkretnych zadaniach. Stają się również bardziej zaangażowani i produktywni, jeśli mają silne poczucie celu.
Zrozumienie oczekiwań pomaga pracownikom poczuć większą kontrolę nad wykonywaną pracą. Zmniejsza również ryzyko wypalenia zawodowego spowodowanego niejednoznacznością i konfliktem ról.
Warto zatem stworzyć dokładne opisy stanowisk oraz poinformować pracowników, jakie zadania wchodzą w zakres ich obowiązków. Sprecyzowane oczekiwania pozwalają również zdefiniować jasną ścieżkę kariery.
3. Dbanie o rozwój zawodowy
Pracownicy muszą mieć zapewnioną możliwość awansu i realizowania swoich celów zawodowych. Inwestowanie w rozwój zawodowy i możliwość zdobywania nowych umiejętności przyczynia się do zwiększenia poziomu ich motywacji i zaangażowania.
Warto więc opracować plany rozwoju zawodowego, które pomogą pracownikom realizować ich cele i rozwijać się wewnątrz organizacji.
4. Zapewnienie równowagi między pracą a życiem prywatnym
Work-life balance odgrywa kluczową rolę w redukcji stresu i zapobieganiu wypaleniu zawodowemu. Działy HR powinny zatem zawsze zachęcać do urlopu.
Jednak samo oferowanie płatnego urlopu nie wystarczy. Istotne jest zachęcanie pracowników do jego pełnego wykorzystania. Dopiero odpowiednia liczba dni wolnych pozwala zregenerować się fizycznie i psychicznie.
Badania Deloitte dotyczące dobrego samopoczucia w miejscu pracy wykazały bowiem, że jedna trzecia pracowników nie czuje się komfortowo, biorąc urlop. Działy HR powinny więc zadbać o to, żeby pracownicy chcieli wykorzystać przysługujące im dni wolne — bez wyrzutów sumienia czy pretensji ze strony swoich managerów.
5. Elastyczna organizacja pracy
Jeśli pandemia nauczyła nas czegoś, to na pewno tego, że elastyczność stanowi klucz do satysfakcji pracowników. Warto pozwolić im, chociaż w minimalnym stopniu, zarządzać własnym harmonogramem i dopasować pracę do swoich potrzeb osobistych.
Gdy pracownicy mają możliwość zarządzania czasem pracy według własnych potrzeb, są mniej narażeni na wypalenie zawodowe. Elastyczność zmniejsza również stres i daje większe poczucie kontroli.
6. Holistyczne podejście do zdrowia
Firmy często skupiają się na zdrowiu fizycznym pracowników. Dbają o to, aby mieli dostęp do siłowni lub zajęć fitness. Ale podejście do samopoczucia pracowników powinno być holistyczne i brać pod uwagę również jego wymiar emocjonalny i psychiczny.
Promowanie zdrowego stylu życia i świadomości zdrowia psychicznego w firmie jest kluczowe w zapobieganiu wypaleniu zawodowemu. Organizowanie warsztatów i szkoleń dotyczących radzenia sobie ze stresem oraz dbanie o dobre samopoczucie pracowników tworzy zdrowsze i bardziej zrównoważone środowisko pracy.
7. Dbanie o relacje ze współpracownikami
Aby zapobiegać wypaleniu zawodowemu, działy HR powinny również stwarzać warunki do rozwoju relacji interpersonalnych w firmie. Mogą to być m.in. wyjazdy integracyjne, wspólne lunche czy eventy, które wspierają team building.
Silne relacje pozwalają w lepszy sposób radzić sobie ze stresem. Pracownicy, którzy się znają i lubią, są bardziej zmotywowani, a przez to mniej podatni na wypalenie.
Dlaczego warto przeciwdziałać wypaleniu? Podsumowanie
Wypalenie zawodowe stanowi poważne wyzwanie dla zespołów HR. Na szczęście istnieje wiele skutecznych sposobów na zapobieganie temu zjawisku. Warto stworzyć wspierające środowisko pracy, w którym na pierwszym miejscu stawiana jest otwarta komunikacja i wzajemne wsparcie. Wyznaczanie jasnych celów, równowaga między pracą a życiem prywatnym, wspieranie rozwoju zawodowego i dbałości o psychikę i dobre samopoczucie pracowników stanowi klucz do tworzenia zdrowych i zmotywowanych zespołów.
Najnowsze trendy w obszarze zapobiegania wypaleniu zawodowemu koncentrują się na holistycznym podejściu do zdrowia psychicznego pracowników. Firmy coraz częściej angażują się w programy wsparcia emocjonalnego, promują równowagę między pracą a życiem prywatnym oraz rozwijają kulturę organizacyjną opartą na zaufaniu i otwartości. Ważnym aspektem staje się także zrozumienie różnic indywidualnych potrzeb pracowników i dostosowywanie środków profilaktycznych do tych potrzeb.
Najczęstszymi błędami, jakie firmy popełniają w procesie przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, są zaniedbanie komunikacji wewnętrznej, brak adekwatnych programów szkoleniowych dla kadry zarządzającej oraz ignorowanie sygnałów ostrzegawczych. Firmy powinny unikać bagatelizowania problemów związanych z pracą, a zamiast tego aktywnie reagować na sygnały wczesnego wypalenia, np. poprzez dostarczanie wsparcia psychologicznego.
W dziedzinie nowych technologii istnieją narzędzia, które mogą wspomóc zespoły HR w identyfikowaniu wczesnych sygnałów wypalenia zawodowego. Aplikacje do monitorowania zdrowia psychicznego, systemy analizy danych z zachowań pracowników oraz platformy umożliwiające anonimowe zgłaszanie problemów to przykłady rozwiązań, które pomagają w zrozumieniu atmosfery w organizacji.
Prognozy dotyczące roli sztucznej inteligencji w zapobieganiu wypaleniu zawodowemu wskazują na rosnące znaczenie analizy danych w czasie rzeczywistym, dzięki czemu systemy mogą skutecznie reagować na zmiany w zachowaniach pracowników. Inteligentne systemy mogą również dostosowywać proaktywne środki prewencyjne do indywidualnych potrzeb pracowników, co przyczyni się do skuteczniejszej ochrony przed wypaleniem zawodowym.
O autorce
Aleksandra Wojtkowska – HR Business Partner & Happiness Lead – posiada ponad 5-letnie doświadczenie w zarządzaniu ludźmi i procesami HR, w tym od ponad roku odpowiada w Devire za zwiększenie zadowolenia pracowników oraz budowanie ich zaangażowania.
Szukasz pracy? Sprawdź nowe oferty pracy.
Szukasz sprawdzonej firmy rekrutacyjnej? Potrzebujesz wsparcia w rozbudowie obecnego zespołu lub tworzeniu nowych struktur? Bez względu na to, czy masz przed sobą długoterminowy plan rekrutacyjny czy krótkoterminowy projekt, możesz polegać na naszym wsparciu na każdym etapie. Sprawdź rozwiązania rekrutacyjne i outsourcingowe Devire.
Źródła wykorzystane w tym artykule: ¹STADA Health Report 2022, Źródło. ²WHO, ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics, QD85 Burnout, dostęp: 6.07.2023, Źródło. ³Deloitte, Analysis: Workplace Burnout Survey. Burnout without borders, dostęp: 6.07.2023, Źródło. ⁴Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, Calculating the cost of work-related stress and psychosocial risks, dostęp: 6.07.2023, Źródło.